Σύγχρονες Απειλές για τις Μέλισσες
Οι πόλεμοι, τα μικροπλαστικά και η φωτορύπανση συγκαταλέγονται στις νέες απειλές που αντιμετωπίζουν οι μέλισσες, σύμφωνα με νέα επιστημονική έκθεση του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ στη Βρετανία. Ειδικοί στους επικονιαστές έχουν εντοπίσει τις 12 σημαντικότερες απειλές που αναμένεται να πλήξουν τα έντομα αυτά την επόμενη δεκαετία, με στόχο την ευαισθητοποίηση και την προστασία αυτών των κρίσιμων οργανισμών του οικοσυστήματος.
Η αύξηση των ένοπλων συγκρούσεων σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, έχει αρνητικές συνέπειες για τις μέλισσες. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, για παράδειγμα, έχει οδηγήσει σε περιορισμό της ποικιλίας των καλλιεργειών, κάτι που μειώνει τις πηγές τροφής για τους επικονιαστές. Στην έκθεση αναφέρεται ότι έχουν ανιχνευθεί μικροπλαστικά σε κυψέλες σε ολόκληρη την Ευρώπη — σε 315 αποικίες μελισσών έχουν βρεθεί συνθετικά υλικά όπως το PET. Επίσης, ο τεχνητός φωτισμός τη νύχτα, ειδικότερα από φώτα δημόσιων δρόμων, έχει μειώσει τις επισκέψεις των νυχτόβιων επικονιαστών στα άνθη κατά 62%. Η ατμοσφαιρική ρύπανση επιδεινώνει επίσης την επιβίωση και την αναπαραγωγή τους, σύμφωνα με τα ευρήματα της έκθεσης.
Η χρήση αντιβιοτικών στη γεωργία διαπίστωσε ότι καταλήγει τόσο στις κυψέλες όσο και στο μέλι, επηρεάζοντας τη συμπεριφορά των μελισσών. Τα πολυάριθμα «κοκτέιλ» φυτοφαρμάκων, παρόλο που τηρούν τις προδιαγραφές ασφαλείας, παρουσιάζουν την πιθανότητα αλληλεπιδράσεων με άλλες ουσίες που ενδέχεται να προκαλέσουν επιβλαβείς επιπτώσεις.
Όπως τονίζει ο καθηγητής Σάιμον Ποτς, επικεφαλής της έκθεσης, «Η αναγνώριση νέων απειλών και η άμεση δράση για την προστασία των επικονιαστών είναι κρίσιμη για την αποτροπή περαιτέρω σημαντικής μείωσης του πληθυσμού τους. Η βιοποικιλότητα βρίσκεται σε κίνδυνο — οι επικονιαστές είναι θεμέλιο των συστημάτων τροφίμων, της ανθεκτικότητας στο κλίμα και της οικονομικής σταθερότητας. Προστατεύοντας τους, προστατεύουμε και τον εαυτό μας.»
Οι συγγραφείς της έκθεσης προτείνουν αυστηρότερη νομοθεσία για την καταπολέμηση της ρύπανσης από αντιβιοτικά, καθώς και τη μετάβαση σε ηλεκτρικά οχήματα για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Επίσης, προτείνουν τη δημιουργία οικοτόπων πλούσιων σε άνθη μέσα σε ηλιακά πάρκα και την καλλιέργεια φυτών που παράγουν αυξημένη ποσότητα γύρης και νέκταρ.
Η Δρ. Ντίπα Σεναπάθι, συν-συγγραφέας της έκθεσης, επισήμανε ότι «Θα απαιτηθεί συλλογική προσπάθεια για την αντιμετώπιση αυτών των απειλών. Πρέπει να διατηρήσουμε, να διαχειριστούμε και να βελτιώσουμε τους φυσικούς μας οικοτόπους ώστε να γίνουν ασφαλή καταφύγια για τους επικονιαστές. Καμία ενέργεια δεν είναι μικρή — ακόμη και οι ατομικές πρωτοβουλίες, όπως η δημιουργία χώρων φωλιάσματος στις αυλές μας, μπορούν να προσφέρουν θετικά αποτελέσματα. Ωστόσο, η ατομική δράση θα πρέπει να συνδυάζεται με πολιτικές αποφάσεις, ώστε οι ιδιωτικοί κήποι, οι αγροτικές εκτάσεις και οι δημόσιοι χώροι να μετατραπούν σε φιλόξενα περιβάλλοντα για τους επικονιαστές.»