Η Αναδυόμενη Τάση των Ψηφιακών Κούκλων και οι Προκλήσεις της
Μια νέα ψηφιακή τάση έχει πάρει φωτιά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου χρήστες από όλο τον κόσμο μετατρέπουν τον εαυτό τους σε ψηφιακές κούκλες ή φιγούρες δράσης. Αυτή η διαδικασία γίνεται με τη χρήση εργαλείων γενετικής τεχνητής νοημοσύνης, όπως το ChatGPT και το Copilot. Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό και συχνά διασκεδαστικό: μια μινιατούρα εκδοχή του εαυτού τους, που συνοδεύεται από «αξεσουάρ» όπως λάπτοπ, βιβλία και κούπες καφέ.
Η τάση αυτή, που ξεκίνησε στο LinkedIn, έχει επεκταθεί γρήγορα σε δημοφιλείς πλατφόρμες όπως το Instagram, το TikTok και το Facebook. Αν και δεν έχει φτάσει ακόμη το επίπεδο δημοτικότητας προηγούμενων τάσεων, όπως αυτή που εμπνεύστηκε από το στούντιο Ghibli, έχει ήδη τραβήξει την προσοχή influencers και επιχειρήσεων. Υπάρχουν διαφοροποιήσεις, όπως το “Barbie Box Challenge”, οι οποίες προσεγγίζουν συγκεκριμένες αισθητικές και αναβιώνοντας νοσταλγικά πρότυπα. Παρ’ όλα αυτά, ειδικοί επισημαίνουν τους περιβαλλοντικούς και ηθικούς κινδύνους που προκύπτουν από τη χρήση της γενετικής τεχνητής νοημοσύνης, δεδομένου ότι αυτά τα συστήματα απαιτούν μεγάλες υπολογιστικές πόρους με αντίστοιχα υψηλή ενεργειακή κατανάλωση.
Αιτίες Έλξης της Τάσης
Οι τάσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έρχονται και παρέρχονται γρήγορα, όμως η αίσθηση ότι «χάνεις κάτι» αν δεν συμμετάσχεις καθιστά αυτές τις τάσεις ιδιαίτερα δελεαστικές. Η Τζάζμιν Ένμπεργκ, αναλύτρια κοινωνικών μέσων στην eMarketer, εξηγεί ότι «η γενετική τεχνητή νοημοσύνη προσφέρει στους χρήστες τη δυνατότητα να δημιουργούν περιεχόμενο και να ακολουθούν τις τάσεις πιο εύκολα και γρήγορα από ποτέ». Ωστόσο, η ταχύτητα αυτή μπορεί να έχει και αρνητικές συνέπειες, όπως την ταχεία κόπωση του κοινού, καθώς οι τάσεις καταναλώνονται και εξασθενούν σε πολύ σύντομο διάστημα. Η Enberg εκτιμά ότι τέτοιου είδους τάσεις θα εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα στους ψηφιακούς μας χώρους.
Περιβαλλοντικοί και Ηθικοί Κίνδυνοι
Ενώ η τάση μπορεί να φαίνεται αθώα και διασκεδαστική, οι ανησυχίες για τον περιβαλλοντικό της αντίκτυπο είναι υπαρκτές. Η καθηγήτρια Τζίνα Νεφ από το Queen Mary University του Λονδίνου επισήμανε στο BBC ότι το ChatGPT «καίει τεράστιες ποσότητες ενέργειας» και ότι τα κέντρα δεδομένων που το υποστηρίζουν καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια ετησίως από 117 χώρες. Ο Λανς Ούλανοφ, αρχισυντάκτης του ιστότοπου TechRadar, σχολίασε με χιούμορ ότι «κάθε φορά που δημιουργούμε ένα AI meme, πεθαίνει ένα δέντρο». Αν και είναι υπερβολικό, υπογραμμίζει την ανάγκη να επανεξετάσουμε πώς χρησιμοποιούμε την τεχνητή νοημοσύνη.
Πλέον, τίθενται επίσης ζητήματα παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων, καθώς πολλά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης εκπαιδεύονται σε δεδομένα χωρίς την άδεια των δημιουργών. Η Νεφ τονίζει ότι «το ChatGPT Barbie παρουσιάζει τριπλή απειλή για την ιδιωτικότητα, την πολιτιστική κληρονομιά μας και τον πλανήτη». Καθώς η τεχνητή νοημοσύνη συνεχίζει να διαμορφώνει τη δημιουργία και κατανάλωση περιεχομένου, τάσεις όπως οι AI κούκλες φωτίζουν τις γοητείες αλλά και τις προκλήσεις της ψηφιακής εποχής.
Η αναμφισβήτητη διασκέδαση και καινοτομία αυτής της τάσης δεν αναιρεί την ανάγκη για προσοχή και ενημέρωση σχετικά με τα ηθικά ζητήματα που συνοδεύουν τη δημιουργία και κατανάλωση τέτοιου περιεχομένου, ενθαρρύνοντας τους χρήστες να ελέγχουν τις συνέπειες των πράξεών τους στο ευρύτερο ψηφιακό οικοσύστημα.