Πρόστιμα 700 εκατ. ευρώ σε Apple και Meta από την Κομισιόν
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την επιβολή προστίμων συνολικού ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ στις γνωστές εταιρείες τεχνολογίας Apple και Meta. Συγκεκριμένα, η Apple επιβαρύνεται με 500 εκατομμύρια ευρώ και η Meta με 200 εκατομμύρια ευρώ. Οι παραβάσεις αφορούν τον κανονισμό DMA, ο οποίος ρυθμίζει τις ψηφιακές υπηρεσίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ειδικά για τις εταιρείες που χαρακτηρίζονται ως «gatekeepers» ή ελεγκτές πρόσβασης.
Παρά την κρισιμότητα των αποφάσεων, οι αρμόδιοι αντιπρόεδροι της Επιτροπής, Τερέσα Ριμπέρα (Ανταγωνισμός) και Χένα Βίρκουνεν (Ψηφιακές Υπηρεσίες), δεν εμφανίστηκαν δημόσια για να υποστηρίξουν τις αποφάσεις, καθώς ήταν σε ταξίδια στο Μεξικό και τη Γερμανία, αντίστοιχα. Η εκπρόσωπος της Επιτροπής, Αριάννα Ποντεστά, δήλωσε ότι «οι αποφάσεις αυτές δεν σχετίζονται με εμπορικές διαπραγματεύσεις».
Apple: Πρόστιμο 500 εκατ. ευρώ και νέες έρευνες
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Apple έχει περιορίσει τη δυνατότητα των προγραμματιστών εφαρμογών να προωθούν εναλλακτικές προσφορές εκτός του App Store, παραβιάζοντας τους κανόνες που αφορούν το «steering». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να στερούνται οι καταναλωτές φθηνότερες εναλλακτικές λύσεις. Η Apple δεν έχει πείσει την Επιτροπή ότι οι περιορισμοί της είναι αναγκαίοι και αναλογικοί, γεγονός που την οδήγησε στην επιβολή του προστίμου των 500 εκατομμυρίων ευρώ.
Πέρα από το πρόστιμο, η Επιτροπή εξέδωσε προκαταρκτική γνωμοδότηση υποδεικνύοντας ότι οι όροι της Apple για τη διανομή εναλλακτικών εφαρμογών παραβιάζουν τον DMA. Οι προγραμματιστές αποθαρρύνονται από τη χρήση εναλλακτικών καναλιών διανομής λόγω της επιβάρυνσης 0,50 ευρώ ανά εγκατάσταση εφαρμoγής μετά το πρώτο εκατομμύριο λήψεων, γνωστής ως «core technology fee». Εν τω μεταξύ, η διαδικασία εγκατάστασης εφαρμογών από εναλλακτικά κανάλια θεωρείται υπερβολικά περίπλοκη. Η Apple έχει πρόσβαση στον φάκελο της έρευνας για να υπερασπιστεί τη θέση της.
Μετά από έναν εποικοδομητικό διάλογο, η Επιτροπή έκλεισε την έρευνα για την ελευθερία επιλογής των χρηστών, δεδομένου ότι η Apple έχει επιτρέψει την εύκολη απεγκατάσταση προεγκατεστημένων εφαρμογών, όπως το Safari, καθώς και την αλλαγή προεπιλεγμένων ρυθμίσεων στα iPhone.
Meta: Πρόστιμο 200 εκατ. ευρώ για το μοντέλο «pay or consent»
Η μητρική εταιρεία των Facebook, WhatsApp και Instagram, Meta, επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ για το μοντέλο «pay or consent». Αυτό το μοντέλο υποχρεώνει τους χρήστες είτε να δέχονται τη χρήση των προσωπικών τους δεδομένων για στοχευμένη διαφήμιση είτε να πληρώνουν μια συνδρομή για να την αποφύγουν. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτίμησε ότι το μοντέλο αυτό δεν παρέχει πραγματική εναλλακτική με λιγότερη χρήση δεδομένων, με το ποσοστό των χρηστών που επέλεξαν την πληρωμή να είναι μικρότερο από 1%.
Η Επιτροπή εξετάζει τη νέα δωρεάν επιλογή που προσφέρει η Meta από τον Νοέμβριο του 2024, η οποία χρησιμοποιεί λιγότερα δεδομένα. Η επιλογή αυτή μειώνει στη διάρκεια της παραβίασης και, κατ’ επέκταση, το ύψος του προστίμου. Επίσης, η Επιτροπή αφαίρεσε την υπηρεσία Facebook Marketplace από τη λίστα των «gatekeepers», λόγω του ότι διαθέτει λιγότερους από 10.000 επαγγελματίες χρήστες το 2024.
Αντιδράσεις και επόμενα βήματα
Οι εταιρείες έχουν προθεσμία 60 ημερών για να συμμορφωθούν ή να καταβάλουν τα πρόστιμα, ενώ έχουν το δικαίωμα να προσφύγουν στο Δικαστήριο της ΕΕ. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, η Επιτροπή έχει την εξουσία να επιβάλλει ημερήσια πρόστιμα έως και 5% του παγκόσμιου τζίρου τους.
Η Apple εξέφρασε την ανησυχία της ότι οι αποφάσεις αυτές είναι στοχοποιημένες κατά αμερικανικών εταιρειών, ενώ η Meta χαρακτήρισε τις αποφάσεις αυτές ως «δασμούς δισεκατομμυρίων». Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Τόμας Ρενιέ, ανέφερε ότι «οι κανόνες ισχύουν για όλες τις εταιρείες, ανεξαρτήτως προέλευσης».
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς, Άννα Καβατσίνι, δήλωσε ότι αυτές οι αποφάσεις δεν συνιστούν «τεχνολογικό πόλεμο», αλλά αποτελούν εφαρμογή της νομοθεσίας. Η εισηγήτρια του DMA, Στεφανί Γιον-Κουρτέν, χαιρέτισε τις αποφάσεις, υπογραμμίζοντας ότι «το μήνυμα είναι σαφές: συμμόρφωση ή πρόστιμα».
Οι πρόσφατες αυτές αποφάσεις ενισχύουν τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στους τεχνολογικούς κολοσσούς, εγκαθιδρύοντας νέα πρότυπα και προδιαγραφές στον τομέα της ψηφιακής αγοράς.
Βρυξέλλες – Ανταπόκριση: Γιώργος Συριόπουλος